Felsefe Arkivi, 33

Abstract:

Özet:

Metinden:

“…
Cicero’ya göre Epikuros’un kendisi bile değerlendirme ölçütünün duyularla olması sebebiyle, haz üzerine tartışma yapılamayacağını söylemiştir.  Bundan dolayı eserde yapılan tartışma her iki taraf için de basit geçmiştir. Torquatus’un açıklamasında ve tartışmada bir karışıklık hatta bir derinlik yoktur.  Cicero’ya göre tartışma oldukça açıktır ve Stoacılar Yunan okuyucular için bile anlaşılmaz addedilebilecek bir savunma tarzına sahiptir. O halde onları anlamak, yeni kavramları karşılayacak terimler keşfetmek ve yeni kelimeler bulmak zorunda olan Romalılar için daha da zordur.  Zira gerçekten de kullanımı genel ve müşterek olmayan bilginin tümü hususunda kafa yoran ortalama öğrenme düzeyindeki hiç kimse, konunun özünü tanımlayabilmek için yeni ve çok fazla terime ihtiyaç olduğuna şaşırmayacaktır.

Cicero diyalektiğin (dialectica) ve fiziğin (physica) Yunanlarca bile anlaşılması zor olan bir terminolojiye sahip olduğundan söz eder  ve geometricilerin (“geometrici”), müzisyenlerin (“musici”) ve gramercilerin (“grammatici”) bile kendilerine ait bir dili olduğunu  ekler.  Hatta tümüyle halka ait ve yaygın olan retorik sanatı (“rethorica”) bile, özünde bulunan öğretme amacından ötürü özel sözcükler kullanır.  Bu kendine özgü ve her daim soylu kabul edilmiş sanatların yanında, örneğin çiftçilik (“agri cultura”) gibi, başka zanaatlar da kendi terminolojileriyle vardır. Zanaatkarlar işlerini bize yabancı gelen ancak onlar için çok bilindik bir dille açıklar. Cicero’nun eserinde bu konuyla ilgili verdiği örnekte yukarıda saydıkları yanında daha zarif ve ince bir biçimden uzak olan tarım konusunda bile çiftçilerin işlerinin içeriğini yeni türetilmiş terimlerle sunmakta olduğundan söz eder.  O halde bu örneklerden yola çıkan Cicero’ya göre felsefenin de kendi terminolojisini oluşturmaya ihtiyacı vardır. Hakikaten felsefe yaşamın sanatıdır ve felsefeye yönelen kişi tartışmanın dilini kolayca kavrayamasa da, o dilin felsefeye ait olduğunu bilecektir.  Cicero’nun felsefe dili oluşturanlara  verdiği örnek Stoacılar ve haliyle Zenon’dur. Ona göre tüm felsefeciler ve felsefi akımlar içinde en fazla yeni kelime türetenler Stoacılar olup yeni fikirlerden ziyade yeni sözcükler keşfeden de zekasının en üst seviyede oduğunu söylediği  bu fikir akımının kurucusu  Zenon olmuştur.  Cicero gözlerini Roma’ya çevirdiğinde ise bir çok kişinin oldukça zengin olduğunu düşündüğü bu dilde bilinmeyen bir konuyla karşılaşıldığında tıpkı konunun kendisi gibi bilinmeyen terimlerin kullanıldığını görmektedir.  Ona göre terimlerin tercihi Roma’da ilk defa  böyle konulara eğilmiş olan kendisi gibi bilginlere bırakılmalıdır. Yalnızca Yunanlardan değil aynı zamanda bir Romalıdan çok Yunan gibi görünen kişilerden aldığı suçlamalara karşılık ise zamanında Latincenin kelime zenginliği açısından Yunancadan daha fakir olmadığını hatta ondan daha üstün taraflarının da bulunduğunu sık sık savunmuş olduğunu belirten Cicero bu gerçeği yalnızca kendi sanatlarında değil aynı zamanda, Yunan sanatlarında da ispatlayabilmek için çok çalışmayı önermektedir.

…”

iudergi makaleyi internet ortamına atmış, indirebilir ya da okuyabilirsiniz:

http://iudergi.com/tr/