Birtakım filolojik hassasiyetler: Eskiçağ ve günümüze dair kişisel okumalar ::: İstanbul Üniversitesi, Latin Dili ve Edebiyatı bölümü, Dr.
Arkhe-Logos felsefe dergisinin ikinci sayısı (2016-Güz) çıktı. (Blogda bildirmem biraz geç oldu, farkındayım.)
Bu sayıda Johann Peter von Ludewig’in “Historia Rationalis Philosophiae Apud Turcas” başlıklı metnini Latinceden Türkçeye çevirdim. “Türklerde Rasyonel Felsefenin Tarihi” başlığıyla, bu sayının 37-60. sayfalarında bulabilirsiniz.
Özet
Burada “Johann Peter von Ludewig, Historia Rationalis Philosophiae Apud Turcas, Christ. Ern. de Windheim, Halae, 1691” künyeli Latince metnin Türkçe çevirisini sunuyoruz. Bu, metnin herhangi bir dile yapılmış ilk çevrisidir. Metnin başlığında geçen “Türklerde” (Apud Turcas) ifadesi sadece bir ırk olarak Türkleri kastetmez. Burada “Türk” adı genel olarak, 1600’lerin sonuna dek İslam’ın ortaya çıktığı ve yayıldığı Asya ve Afrika coğrafyasında yaşamış olan Müslüman olan olmayan tüm filozof ve âlimleri kapsamaktadır. Böylece Türk adının kapsayıcılığında, öncesi ve devriyle, Türk – İslam felsefe tarihinin bir özeti sunulmuş oluyor. Bununla birlikte metindeki atıflar sayesinde, konuyla ilgili kaynaklara ve tartışmalara ilişkin de bilgi ediniliyor. Kuşkusuz, Ludewig’in metninde aktarılan Türk – İslam tarihine ilişkin birçok iddianın belki batılı önyargıdan, belki de sadece bilgi eksikliğinden ötürü tümüyle yanlış olduğunu söyleyebiliriz, ancak burada sunulan her bir iddianın doğruluğunu incelemek başka bir çalışmanın konusudur. Dünya çapında bir ilk özelliği taşıyan bu çevirinin, on yedinci yüzyılda batılı akademik çevrelerin Türk – İslam felsefesine olan yaklaşımına dönük değerlendirmelere katkı sunmasını, içerdiği hatalı bilgilerin düzeltilmesini ve bu sayede evrensel akademinin yöntem ve kültürüne uygun bilimsel tartışmaları tetiklemesini umuyoruz.
Etiketler
Johann Peter von Ludewig, diyalektik, felsefe, İslam, rasyonel felsefe, Türk
Abstract
We present the Turkish translation of Latin text, tagged as “Johann Peter von Ludewig, Historia Rationalis Philosophiae Apud Turcas, Christ. Ern. de Windheim, Halae, 1691”, that is the first translation of this text to any language. Statement of “Among Turks” does not only signify Turks as a race, so the name of “Turk” generally contains all muslim/non-muslim philosophers and scholars who lived in geography of Asia and Africa, wherein Islam occured and spread, until last decades of 1600’s. This text introduces the outline of History of Turkish and Islamic philosophy in the scope of name “Turk”. Besides we get information about sources and debates in this subject, through citations. Certainly, we can notice that many arguments are false entirely, maybe because of western prejudice, or only lack of knowledge, but it is a task of another paper to examine the each argument in this text. We hope that this first translation of Ludewig’s text, would contribute to opinions about approaching of western academic milieu in seventeen century, to the Turkish – Islamic philosophy.
Tags
Dialectics, philosophy, Islam, Johann Peter von Ludewig, rational philosophy, Turk