Dr. C. Cengiz Çevik (Klasik Filolog) – Blog
Birtakım filolojik hassasiyetler: Eskiçağ ve günümüze dair kişisel okumalar ::: İstanbul Üniversitesi, Latin Dili ve Edebiyatı bölümü, Dr.
Aristoteles’te Gençlerin Eğitimi Üzerine Kısaca
Aristoteles’e göre eğitim büyük politik önem taşır[1]. Vatandaşlar erdem konusunda bir eğitime tabi tutulmazlarsa, topluluk gerçekten bir şehir-devlete dönüşemez[2]. Eğitim sayesinde insanlar tek tip hale getirilir ve kalabalıklar bir topluluğa dönüştürülür[3]. Genel hatlarıyla baktığımızda Aristoteles’in eğitim üzerine görüşleri Etik ve Politika adlı eserlerinde karşımıza çıkar. İlki tek tek bireylerin kendilerini nasıl yetiştirmeleri gerektiğini; ikincisi ise toplumda sosyal ve ekonomik koşulların nasıl düzeltileceğini içerir. Aristoteles eğitimi pratik politik bilimin önemli bir parçası olarak görmüştür. Devletin temel fonksiyonu eğitim üzerinedir ve toplumun kusursuzluğu onu oluşturan bireylerin kusursuzluğuna bağlıdır[4].
Aristoteles gençlerin derinlemesine düşünmeden, duygularıyla hareket etmeye meyilli olduğunu düşünür. Zihni gelişimin aceleye gelir bir yanı yoktur. Aristoteles’e göre, bir insanın zihni olgunluğu, bedenin 37 yaşındaki olgunluğundan farklı olarak ancak 50’li yaşlarındayken kendini gösterir[5]. Yani genç insan ahlaki açıdan kusursuz olamaz. Aristoteles’e göre çocuklar, ihtiyatlı davranma / derin düşünme konusunda yetersizdir[6]; bu yüzden “en iyi insan” olarak görülemezler[7]. Aristoteles, Retorika’sında da genç insanları mantıklı hareket etme konusunda eksik görür[8]. Ona göre gençler, etik kuralları, ayrımları kavrayabilecek ve dahası soylu olan neyse o şekilde davranabilecek ölçüde eğitilebilir[9]. Aristoteles erdemi, gençlerin ahlak eğitimiyle ilişkilendirir. Ona göre erdemler ne doğayla ne de doğaya karşı ortaya çıkar. İnsanlar, erdemi alışkanlıkla edinir[10]. Doğru eğitim, insanın mantıksız tarafını geliştirip kusursuz kılan, değerlere yönelik alıştırmadır. Böylece insan doğru değerlendirmeler yapar, yerinde tutumlar sergiler. Yasa-koyucular alışkanlık sayesinde insanları iyi kılacaklarını umut ederler. Aristoteles’e göre erdem pratik akıl olmadan tam anlamıyla ortaya çıkmaz. Gençler zihni manada olgunluğa ve pratik bilgililiğe erişmediklerinden, otorite sahibi olması gereken biri için gerekli kusursuz erdemden de yoksun olurlar. Yöneticinin erdemi, iyi adamın erdemidir. Genç birey bu erdemden yoksundur. Ancak bu aynı zamanda genç bireyin tümüyle erdemden yoksun olması veyahut iyi bir vatandaş olmaması anlamına gelmez. Aristoteles otoriteyi yaşlı insanlara yakıştırır. Yöneten ile yönetilen arasında eğitim farkı vardır; bu fark genç ile olgun arasındaki doğal ve psikolojik farka uyarlanabilir.
[1] 1310a12-14, 1332b10-11.
[2] 1280b1-8.
[3] 1263b36-37.
[4] F. Cordasco, p.8, 1976.
[5] Aristoteles, Politika 1335a29, b34-5.
[6] 1260a13.
[7] 1333a12, 1334a13.
[8] 1389a33-4.
[9] 1389a28-35.
[10] 1103a23-6.
***
KAYNAKLAR
R. R. Curren, Aristotle on the Necessity of Public Education, Rowman & Littlefield Publishing, 2000.
Aristotle, Politics, tr. C. D. C. Reeve, Hackett Publishing, 1998.
F. Cordasco, A Brief History of Education, Rowman & Littlefield, 1976.
2 comments on “Aristoteles’te Gençlerin Eğitimi Üzerine Kısaca”
Bir Cevap Yazın
De Auctore
Jengiz [at] gmail . com
Dr. C. Cengiz Çevik (Klasik Filolog) - Blog 
sınav öncesi tam da görmek istediğim şey. 50 puanlık sorumun cevabı 🙂 teşekkürler.
kesin öyledir gökhan, teşekkür etmenin başka yolları da var ama sen yine de işi yokuşa sür..