Copernicus ilgi görmüyor mu?

Büyük eseri olan De Revolutionibus Orbium Caelestium‘unu çevirmeye karar verdiğim zamana değin, ülkemizde Nicolaus Copernicus üzerine çalışılmamıştı. Gerçi ben çeviriyi 2010’da yayınladıktan sonra da, Copernicus’a ya da eserine dönük herhangi bir özel ilgiyle karşılaşmadım. Üniversitelerdeki astronomi bölümü hocalarından ya da öğrencilerinden bir eleştiri ya da ilgi gösterir bir edayla bir tebrik gelmedi, öyle ya Copernicus astronomi tarihinin en önemli figürlerinden biri, eseri ilk defa Türkçeye çevrildiğine göre en azından onların ilgisini çeker diye düşünmüştüm. Sanırım P. Feyerabend haklı, Galileo gibi bir Pop-Science figürü varken, diğer mühim şahsiyetler gölgede kalabiliyor. Kutadgubilig felsefe dergisinde yine Copernicus’un 1510’larda kaleme aldığı Commentariolus başlıklı risaleyi çevirip yorumlu olarak yayınladım, daha sonra ise ismiyle bile Copernicus’la ilgili “ilk” çalışma olduğunu göstermesini istediğim “Copernicusçu İlk Bildirim” adlı kitabı yazıp yayınladım. Astronomiye ilgili çevreler sessizliğini koruyor, bu cephede değişen bir şey yok.

Devrimci (ya da Kuhn’un deyişiyle, “devrime sebebiyet veren”) Copernicus bir Galileo ya da Newton etkisi yaratmıyor zihinlerde, dolayısıyla onunla ilgili görsel yapım sayısı da az. Nadir yapımlardan birini Google ve rapidshare sağ olsun bulabildim. Polonyalı iki yönetmen (Ewa Petelska ve Czeslaw Petelski) 1972 tarihinde çekmiş filmi, adı Kopernik. Giriş bölümünü Vimeo’ya attım, aşağıda paylaşıyorum. Önce bu kısımla ilgili bilgi vereyim:

Copernicus tezlerini içeren eserini (Göksel Kürelerin Devinimleri Üzerine) öğrencisi olarak gördüğü Rheticus’a teslim eder basılması için, o da matbaacı Petreius’a götürür. Ancak Copernicus’un haberi olmaksızın, araştırmacı Osiander tarafından, Kilise korkusuyla, eserin başına “burada anlatılanlar sadece bir hipoteze dayanıyor, doğruluk iddiası yoktur” minvalinde söylem içeren bir önsöz eklenir. Rheticus bu önsözü eser basıldıktan sonra görür ve hiddetlenir.

Haksız mı yoksa?

Şu da yine Polonyalıların yaptığı Copernicus’un yaşamına ilişkin bir animasyon, bonus kabilinden:

Bir Cevap Yazın Cevabı iptal et

Yorumunuzu buraya yazın...

Aşağıya bilgilerinizi girin veya oturum açmak için bir simgeye tıklayın:

E-posta (Adres hiçbir zaman paylaşılmayacaktır)

İsim

Web sitesi

WordPress.com hesabınızı kullanarak yorum yapıyorsunuz. ( Çıkış  Yap /  Değiştir )

Twitter hesabınızı kullanarak yorum yapıyorsunuz. ( Çıkış  Yap /  Değiştir )

Facebook hesabınızı kullanarak yorum yapıyorsunuz. ( Çıkış  Yap /  Değiştir )

Vazgeç

Connecting to %s

Yeni yorumları bana e-posta ile bildir.

Eposta yoluyla yeni yazıları bana bildir.

Δ