(1) Latincede Eş ya da Yakın Anlamlı Kelimeler (anima, animus, mens)

Anima Türkçede “can” dediğimiz, insanlar ve hayvanlardaki canlılığın kaynağını, bir anlamda “ruh”u imler. Yine Türkçedeki “son nefesini vermek” deyimindeki “nefes” de anima‘dır, bu bağlamda Yunancadaki ψῡχή ile özdeştir. Anima temelde bedenin varoluşsal kimliğinin bir parçası, başka deyişle bedenin fonksiyonu olması bakımından animus‘tan ayrılır. Animus da “ruh” olarak çevrilebilir, ancak anima‘dan farklı olarak soyut bir varlık olan ruhun tüm soyut işlevlerini kapsar ve bedenden bağımsız olarak düşünülür. Örneğin insanın karakterindeki iyi ya da kötü niteliklerin atfedildiği şey anima değil, animus‘tur, bu yüzden bireyin ahlakî kimliğini de imler. Döderlein’in (Döderlein’s Hand-book of Latin Synonyms) yaptığı ayrımla söylersek, mitolojik perspektifte ölmüş kişinin -bedenin bir parçası olduğu için bedenden ayrılan- gölge, hayalet, vs. şeklinde de düşünebileceğimiz “ruh”una anima, metafizik perspektife ölmüş kişinin soyut ruh”una ise animus denir. Bununla birlikte mens “ruh” anlamı bakımından animus ile anima‘nın birbirine yakınsamasına katılmasa da, animus‘un anlamındaki ruhun kapsanan işlevlerinden olan “düşünme, akletme”yi ve buradan hareketle “zihin”i imler. (Cic. Rep. 2.40: ea quae latet in animis hominum, quaeque pars animi mens vocatur) Yine mens‘in temel anlamından hareketle “zihinsel kavrayış” anlamında da kullanıldığını belirtelim. En nihayetinde “bir bütün olarak doğa tarafından animus’un yönetiminin kendisine verildiği” (Cic. Tusc. 3.5) bir üst mercidir, yani mens (zihin) animus‘u (karakteri) yönetir.

4 comments on “(1) Latincede Eş ya da Yakın Anlamlı Kelimeler (anima, animus, mens)”

1. H.A.

   08/01/2016

   

   Cengiz Bey, Bu durumda, söylediklerinizden hareketle “carcer animae corpus est” cümlesindeki “animae”yi “ruhun” olarak cevirmek dogru olacaktır(?)

   Cevapla
   • jimi the kewl

     08/01/2016

     

     Tabi, burada bedenin ruhun hapishanesi olduğu söyleniyor.

     Cevapla
2. H.A.

   08/01/2016

   

   Teşekkürler.

   Cevapla
3. yasir

   12/01/2016

   

   “mens” i ‘mind’ olarak mı düşünelim?

   Cevapla

Bir Cevap Yazın Cevabı iptal et

Yorumunuzu buraya yazın...

Aşağıya bilgilerinizi girin veya oturum açmak için bir simgeye tıklayın:

E-posta (Adres hiçbir zaman paylaşılmayacaktır)

İsim

Web sitesi

WordPress.com hesabınızı kullanarak yorum yapıyorsunuz. ( Çıkış  Yap /  Değiştir )

Twitter hesabınızı kullanarak yorum yapıyorsunuz. ( Çıkış  Yap /  Değiştir )

Facebook hesabınızı kullanarak yorum yapıyorsunuz. ( Çıkış  Yap /  Değiştir )

Vazgeç

Connecting to %s

Yeni yorumları bana e-posta ile bildir.

Eposta yoluyla yeni yazıları bana bildir.

Δ