Dr. C. Cengiz Çevik (Klasik Filolog) – Blog
Birtakım filolojik hassasiyetler: Eskiçağ ve günümüze dair kişisel okumalar ::: İstanbul Üniversitesi, Latin Dili ve Edebiyatı bölümü, Dr.
(2) Tiranın hak ettiği ceza üzerine (Aquinas, De Regno 12.86-91)
(89) Adiicitur autem ad eorum impoenitentiam quod omnia sibi licita existimant quae impune sine resistentia facere potuerunt: unde non solum emendare non satagunt quae male fecerunt, sed sua consuetudine pro auctoritate utentes, peccandi audaciam transmittunt ad posteros, et sic non solum suorum facinorum apud Deum rei tenentur, sed etiam eorum quibus apud Deum peccandi occasionem reliquerunt.
(90) Aggravatur etiam eorum peccatum ex dignitate suscepti officii. Sicut enim terrenus rex gravius punit suos ministros, si invenit eos sibi contrarios; ita Deus magis puniet eos, quos sui regiminis executores et ministros facit, si nequiter agant, Dei iudicium in amaritudinem convertentes. Unde et in libro sapientiae ad reges iniquos dicitur: quoniam cum essetis ministri regni illius, non recte iudicastis, neque custodistis legem iustitiae (nostrae), neque secundum voluntatem Dei ambulastis, horrende et cito apparebit vobis quoniam iudicium durissimum his qui praesunt fiet. Exiguo enim conceditur misericordia, potentes autem potenter tormenta patientur. Et Nabuchodonosor per Isaiam dicitur: ad Infernum detraheris in profundum laci. Qui te viderint, ad te inclinabuntur teque prospicient, quasi profundius in poenis submersum.
(91) Si igitur regibus abundant temporalia bona et proveniunt, et excellens beatitudinis gradus praeparatur a Deo, tyranni autem a temporalibus bonis quae cupiunt plerumque frustrantur, multis insuper periculis subiacentes, et, quod est amplius, bonis aeternis privantur ad poenas gravissimas reservati, vehementer studendum est his, qui regendi officium suscipiunt, ut reges se subditis praebeant, non tyrannos.
(92) De rege autem quid sit, et quod expediat multitudini regem habere; adhuc autem quod praesidi expediat se regem multitudini exhibere subiectae, non tyrannum, tanta a nobis dicta sint.
(89) Onların pişman olmama kötülüğüne bir dirençle karşılaşmadan ve bedel ödemeden yapabilecekleri her şeyi mübah saymaları da eklenir. Bu yüzden yaptıkları kötülükleri düzeltmeye çalışmaları şöyle dursun, otoritelerinden yararlanmayı adet edinerek günah işleme cüretini sonraki nesillere miras bırakırlar ve böylece Tanrı’ya karşı sadece kendi günahlarından değil, aynı zamanda Tanrı’ya karşı günah işleme olanağını sağladıkları gelecek neslin günahlarından da sorumlu olurlar.
(90) Onların işlediği günah üstlendikleri görevin sağladığı itibardan çok daha büyük olur. Yeryüzündeki bir kral kendisine ihanet ettiğini anladığı yardımcılarına çok büyük cezalar verir değil mi, işte Tanrı da, kendi yönetiminde icracı ve yardımcı kıldığı bu tür yöneticiler tanrısal hükmü bir şekilde haşin bir yönetime çevirerek lanetli bir iş yaparsa, onları çok daha sert bir şekilde cezalandırır. Nitekim Bilgelik kitabında (6:5-7) lanetli krallar için şu sözler söylenmiştir: “O’nun krallığının yöneticileri olduğunuz halde ne hakkaniyetle hükmettiniz, ne adaletin yasasını korudunuz ne de Tanrı’nın istediği gibi yürüdünüz, bu yüzden O size hemen ve korkunç bir şekilde görünecek, zira en acımasız hüküm huzurunda olanlara verilecek. Zayıf olanın payına merhamet düşecek, güçlü olanlar ise ağır işkencelere katlanmak zorunda kalacak.” İşaya aracılığıyla Nebukadnezar’a denmişti ki (14:15-16) “Cehenneme atılacaksın, gayya kuyusuna. Seni görenler dönüp de dik dik bakacak sana”, daha da ağır cezalara çarptırılmış olacaksın adeta.
(91) O halde Tanrı tarafından krallara geçici nimetler sunulurken ve güzelliğin o seçkin derecesi uygun görülürken, tiranlar arzuladıkları geçici nimetlerden alıkonulur, birçok tehlikeye tabi olur ve daha da kötüsü en ağır cezalara çarptırılarak ebedî nimetlerden yoksun bırakılırlar. Bu yüzden yönetme görevini üstlenenler tabilerine tiranlar gibi değil, krallar gibi davranmaya yürekten istekli olmalıdır.
De Auctore
Jengiz [at] gmail . com
Dr. C. Cengiz Çevik (Klasik Filolog) - Blog 
