Dr. C. Cengiz Çevik (Klasik Filolog) – Blog
Birtakım filolojik hassasiyetler: Eskiçağ ve günümüze dair kişisel okumalar ::: İstanbul Üniversitesi, Latin Dili ve Edebiyatı bölümü, Dr.
Esir kralın çocukları (Plutarchus’tan bir anekdot)
Bu yazıdan alıntı yapmak mı istiyorsunuz? Blogdan alıntı yapma kılavuzuna buyrun.
Roma’nın tüm Yunan dünyasına hakimiyetinin önünü açan Roma ile Makedon krallığı arasındaki Üçüncü Makedonya Savaşı İ.Ö. 168 yılında gerçekleşen Pydna muharebesiyle sonlandı. Üç yıl önce başlayıp eski Consul Aemilius Paullus’un komutanlığa getirilmesiyle ümitlenen Romalılar, boşa ümitlenmediklerini gösterircesine, Makedonlar karşısında büyük bir zafer kazandı. Aemilius Paullus Büyük İskender ve evveline kadar uzanan büyük bir hanedanın son temsilcilerini krallarıyla birlikte Roma’ya esir olarak getirdi ve tümünü zafer alayında (triumphus) Roma halkına afişe etti. Bu olaydan yüzlerce yıl sonra yaşamış olan tarihçi Plutarchus olayı anlatırken bir anekdot aktarır (Aemilius 33), ilgimi çekti, sizinle paylaşmak istiyorum.
Plutarchus Makedon esirler arasında iki oğlan ve bir kız olduğunu söylüyor, yürümekte olan bu esir çocuklar o kadar küçükmüş ki, Plutarchus “onların talihsizliklerinin farkına varamayacak kadar küçük olduklarını belirtiyor. Bu farkındalığın galip Roma ordusunu alkışlamakta olan seyirci Romalılarda uyandırdığı duygunun acıma olduğunu söylüyor, zira ona göre bu çocuklar zafer alayına kaybedenlerin çocukları ve masumiyetlerini yitirmiş yavrular olarak girmektedir. Bu sahne Romalıların dikkatini öyle çekmiş ki, esir olarak yürütülenler arasında kral Perseus’un da olduğu ve bu mağlup adamın tek başına yürüdüğü gözlerinden kaçmıştır.
Plutarchus’a göre Romalılar zaferin ve kendilerine düşen ganimet payının heyecanını böyle acıklı bir sahne karşısında yitirmiş, suskunluğa gömülmüş ve esir çocuklar gözlerinin önünden geçip ufukta kaybolana dek haz ile acının karışımı olan tuhaf bir duygunun esiri olmuş. İlginç bir durum ortaya çıkıyor, uzun yıllar süren Roma – Makedonya çekişmesinin zaferle sonlanmış olması bile düşman hanedanına mensup çocuklara duyulan merhamet duygusuna mani olamamış. Gerek Roma halkının, gerekse ordusunun bu tür bir duygunun etkisinde olabileceğini düşünmüyorum, Polybius’un Scipio’nun Kartaca’nın yıkıntısı karşısında gözyaşı döktüğü yönündeki aktarımı gibi Plutarchus’un da bir Roma zaferini romantik bir zemine oturtmaya çalıştığını düşünüyorum. Belki daha sonra üzerine yeniden konuşuruz.
Bu arada aşağıda görmekte olduğunuz Carle Vernet’nin 1789 tarihli, “Aemilius Paullus’un Zafer Alayı” başlıklı tablosu da ilgili zaferin Roma’da yankılanışına dair dikkat çekici bir eser olarak görülebilir. Burada da kenara dizilip alayı izleyen Roma halkının sakin ve tereddütlü olduğunu görüyorum, siz ne görüyorsunuz?
Bu yazıdan alıntı yapmak mı istiyorsunuz? Blogdan alıntı yapma kılavuzuna buyrun.
De Auctore
Jengiz [at] gmail . com
Dr. C. Cengiz Çevik (Klasik Filolog) - Blog 
