Dr. C. Cengiz Çevik (Klasik Filolog) – Blog

Birtakım filolojik hassasiyetler: Eskiçağ ve günümüze dair kişisel okumalar ::: İstanbul Üniversitesi, Latin Dili ve Edebiyatı bölümü, Dr.

History kelimesi ‘his story’den mi geliyor?

Az evvel çalışırken progdvb’yi açıp küçük ekrandan izlediğim Meksika Sınırı programında denk geldim, iştirakçilerden biri history (İng. tarih) kelimesinin “his story” (İng. onun hikâyesi) yapısından geldiğini, bir nevi birleşmiş hâli olduğunu söyledi, yeminimi bozdum ve Ekşi’ye girdim. “Vay anasını” dedim “Yunancadaki ἱστορία‘nın tümden Latin harflerine transliterasyonu olan historia terimi meğerse henüz piyasada olmayan İngilizcedeki his story yapısından geliyormuş.” İnsan sürekli bir şeyler öğreniyor! Acaba gerçekten öyle mi? öyle olmamalı mı?

Charlton T. Lewis’in büyük sözlüğüne baktığımızda Latincede historia kelimesinin ilk karşılığı “geçmiş olayların anlatımı“dır (a narrative of past events). Sözlük yazarının verdiği kullanım örneklerine bakarsak, kelimeyi kullanan en eski yazar Cicero olduğuna göre ( “historia testis temporum, lux veritatis, vita memoriae, magistra vitae,…?Cicero, De Oratore 2, 9, 36) kelimenin sadece Latin dilindeki geçmişi “en az” İ.Ö.1.yy.’a kadar gider. Bakın Yunancasını söylemiyorum, onun da tarihini düşünürseniz “history, his story’den gelmiştir” gibi bir çıkarımın ne kadar cahilce olduğunu anlayabilirsiniz.
Eskiden okumamış büyükler bildiklerini sandıkları anekdotları, bilgileri adeta şırıngayla körpe zihinlere aktarırdı; körpe zihinler de körpelikten olgunluğa aktıkları süreç içinde kendilerine aktarılanların ne kadar zehirli olduğunu dış dünyadaki, meselelerin özünü bilen yabancı, acımasız adamlardan öğrenirlerdi. Geçen zamana yanarlardı; şimdi televizyonlarda okumuş, bilmiş gibi görünen insanlar akıllarına yatan her şeyi kendilerinin bile sınırlarını çizemediği, koca bir kitleye destursuz sunmayı marifet biliyor. Üzerine yaptıkları yorumlar da cabası. “History… vay be ne güzel ya… demek oradan geliyor… bir de böyle ince ve güzel kelime değişikliğinin oluştuğu ortamı düşünün… vay be…” Gerçekten vay be, bu destursuz İngilizler nasıl bulmuşlar his story‘den history‘i değil mi? Hikâyesi olan fütursuzların cehaleti de apayrı bir history yazıyor.
Reklam

2 comments on “History kelimesi ‘his story’den mi geliyor?

  1. Pilland
    29/08/2009

    >Your report is very interesting indeed.I invite You to see my Italian-Estonian site http://www.pillandia.blogspot.comYou'll find a rich collection of photos of political borders from all the world.Best wishes!

  2. Jordi Metal
    29/08/2009

    >bence tesadüf eseri gelişen bir kelime olmuş olabilir.

Bir Cevap Yazın

Aşağıya bilgilerinizi girin veya oturum açmak için bir simgeye tıklayın:

WordPress.com Logosu

WordPress.com hesabınızı kullanarak yorum yapıyorsunuz. Çıkış  Yap /  Değiştir )

Facebook fotoğrafı

Facebook hesabınızı kullanarak yorum yapıyorsunuz. Çıkış  Yap /  Değiştir )

Connecting to %s

%d blogcu bunu beğendi: