“…nisi virgo illa super mulieres omnes, non modo huius mundi, sed etiam coelestes benedicta, communis cum deo patre, filii dei parens, `regina reginarum` et plusquam regina, beata beatarum et plusquam beata, dei patris columba, dei patris perfecta, una matri suae annae in illo regno summi amoris uni reginarum eminentissimae electa genetrici suae?” [1]

“bakireliğinin dışında, o bütün kadınların üzerinde; sadece bu dünyada değil aynı zamanda kutsanmış göklerin de ötesinde, babamız tanrıyla birlikte tanrının oğlunun ebeveyni, `kraliçelerin kraliçesi` ve öte kraliçe; güzeller güzeli ve öte güzel; tanrı babanın kumrusu, tanrı babanın kusursuzu, kusursuz aşk’ın o krallığındaki en seçkin kraliçe olan annesi Ann’ın biricik kızı, (Maria)…”

Bu örneklerde “regina reginarum” yani “kraliçelerin kraliçesi” ya da “ecelerin ecesi” tam olarak isa’nın bakire annesi meryem’i gösterir. Aynı dozda olmasa da benzer bir temayı Kuran’da da görüyoruz Ali imran suresi 42’de şöyle deniyor: “42 Bir de melekler şöyle demişlerdi: ‘Ey Meryem, Allah seni seçti. Seni tertemiz kıldı ve seni âlemlerin kadınları üstüne yüceltti.’ ” Veyahut aynı surenin 45. ayetinde şöyle geçiyor: “Bir de, melekler şöyle demişti: ‘Ey Meryem! Allah seni, kendisinden bir kelimeyle muştuluyor. Adı, Meryem’in oğlu İsa Mesih’tir. Dünya ve âhirette yüz akıdır. Allah’a yaklaştırılanlardandır.'” Bu ayetlerin aksine Maide suresi 116. ayet İslam bakış açısının, MEryem’i ve doğal olarak İsa’yı yücelten Hıristiyan yaklaşımını nasıl olumsuzladığının açık tespitidir: “Allah şunu da söyledi: ‘Ey Meryem oğlu İsa! Allah’ın yanında beni ve annemi de iki tanrı olarak kabul edin diye insanlara sen mi söyledin?’ İsa dedi: ‘Hâşâ! Tespih ederim seni. Hakkım olmayan bir şeyi söylemek benim haddime değildir. Eğer onu söylemişsem sen onu elbette bilirsin. Sen benim içimde olanı bilirsin ama ben senin zatında olanı bilmem. Çünkü sen, evet sen, gaybları çok iyi bilensin!'”

Meryem Ana’nın `regina reginarum` niteliği öyle belirgin ki, bu ünvan başka biri için pek kullanılmamış. Bir ihtimal `Bacon`’ın Kraliçe Elizabeth için yazdığı “`in Felicem Memoriam Reginam Elizabetham`” başlıklı yazıda olabilirdi; ama onca övgü dolu ifade içinde “regina reginarum” yok. Belki de İngiltere’nin eşsiz Kraliçesi Elizabeth için bu övgü kullanılsaydı, Meryem’in yüceliğine saygısızlık olarak değerlendirilebilirdi. Bundan da kaçınılmış olabilir. Sözün özü sanırım tek “regina reginarum” Meryem’dir. İsa, secundum marcum 3.35’te şöyle der “Tanrı’nın isteğini kim yerine getirirse, kardeşim, kızkardeşim ve annem odur.” tanrısal istenci yerine getiren de meryem olduğuna göre; meryem, bu kutsiyeti bir kraliyet olarak düşünürsek (tanrının krallığı), kraliçe olur.

Burada şu ayrımı da iyi görmemiz gerekiyor. O tanrı’yla parens’tir: hem tanrı’nın vücud bulduğu oğulun annesidir, hem de tüm kadınların değerce üzerine çıkarak Adem’in eşi Havva’yla bütünleşmiş / benzeşmiş olur. İlk kadın Havva yani Eva (Tert. Virg. vel. 5; Prud. Hamort. 741); İsa’nın annesiyle, yani regina reginarum olan Maria’yla adeta yek vücud olarak `ave maria`’nın heyecanını temsil eder.

One comment on “>Ave Maria!”

1. Geri bildirim: Bona Dea ayini üzerine kısaca | jimi the kewl resmi blog! (C. Cengiz Çevik)