Dr. C. Cengiz Çevik (Klasik Filolog) – Blog

Birtakım filolojik hassasiyetler: Eskiçağ ve günümüze dair kişisel okumalar ::: İstanbul Üniversitesi, Latin Dili ve Edebiyatı bölümü, Dr.

Kutadgubilig, 18 (Ekim 2010)

“Lucius Annaeus Seneca, Naturales Quaestiones IV. Cp. I-II, Nil Nehri Üzerine” (s.423-444) başlıklı çevirimin de bulunduğu, Kutadgubilig. Felsefe-Bilim Araştırmaları Dergisi‘nin 18. sayısı çıktı. Tükenmeden alın(tılayın)!
Bu sayının haşmeti, İstanbul Üniversitesi Felsefe Bölümü’nün 110. Yaşını kutlamasındadır. Sanılmasın ki, söz konusu felsefe bölümü sadece bu sayıda anılıyor, bu sadece bir başlangıç, sonraki sayılarda da daha önce yolu bir şekilde loş ışıktan beslenen bu felsefe koridoruna düşmüş insanların hikâyesinden söz edilecek ve onların felsefeyle tümleşmiş düşün faaliyetleri ele alınacak.
Dergi ayrıca bu sayısında farklı konulara da değiniyor, bu farklılığı sağlayan çalışmalardan biri de benim Seneca çevirim. Seneca, burada sıklıkla bahsettiğim Naturales Quaestiones‘in dördüncü kitabının ilk iki bölümünde Nil Nehri’nin doğal yapısını inceler, Stoa fiziğinin başat karakterini yani fiziği ahlâk için ele alma eğilimini yansıtan bu inceleme aynı zamanda Stoa fiziği ile ahlâkının tam ortasında yer alarak dirsek görevi gören Stoa teolojisindeki “Tanrı’nın her şeyi yerli-yerinde, kusursuz bir düzen içinde yarattığı” düşüncesini işler, yani Seneca sadece kurumuş Mısır toprağını belli aralıklarla taşarak sulayan, başka deyişle ona can veren Nil Nehri’nin fizikî yapısını değil, aynı zamanda satır-arasında bu yapının teolojik arka-planını da sunar.
Kutadgubilig 18’de Latince aslıyla ve ayrıntılı açıklamalarıyla birlikte sunduğum bu çeviri, Türk okurunun okumazsa ölecek hastalığına sebep teşkil etmeyen bir eserden olduğu için, pek ilgi görmez sanıyorum. Ancak yine de umut hastalıklı rüyaların sorumlusu, yapacak bir şey yok, “bir kişi okusa ya da okumaya kalkışsa, yeter” bile denebilir, neticede bir kişinin okuması bile, filozofun, metninin ve metnin çevirisinin başka zihinlerdeki canlanışı anlamına gelir. Diğer Romalı kalem erbablarıyla kıyaslanırsa, Türk yazınında nispeten ilgi görmüş olduğunu söyleyebileceğimiz Seneca’yı Seneque olarak çevirip okuyucuya sunan ya da çeviriyi Fransızcadan yaptığı için Vergilius’un Aeneis’ini “Eneadlar” diye Türk okuyucusuna kakalamaya kalkışan büyük ustaların çalışmalarının ulaştığı seviyeye ulaşamamış bir çalışma olması, bu sahtekar mütevazilik oyununda, Seneca’yı seven değil duyumsamaya çalışanlara, onunla “henüz” tümleşemese de, tümleşme yoluna girenlere artı nefes kazandırıyor olmalı, en azından ağırlaşmış çantasını omzuna sürüye sürüye akşam karanlığını yemiş Klâsik Filoloji koridorundan geçip Cağaloğlu’na, oradan da Üsküdar vapuruna doğru yol alan birileri varsa, onlar da nefes alabilsin, bu da yeter, maksat nefes, Seneca nefesi! Nil bahane!
TRANSLATION OF NATURAL QUESTIONS IV. CP.I-II: THEME OF NILE
Tr. by C. Cengiz Çevik
ABSTRACT
In the first two chapters in Naturales Quaestiones IV, Seneca treats by Stoic sense, scientific arguments on the Nile’s overflowing. We present translation of these chapters with explanatory notes.
Keywords: Egypt, Naturales Quaestiones, Nile, Seneca, Stoic, translation

Share |

Reklam

Bir Cevap Yazın

Aşağıya bilgilerinizi girin veya oturum açmak için bir simgeye tıklayın:

WordPress.com Logosu

WordPress.com hesabınızı kullanarak yorum yapıyorsunuz. Çıkış  Yap /  Değiştir )

Twitter resmi

Twitter hesabınızı kullanarak yorum yapıyorsunuz. Çıkış  Yap /  Değiştir )

Facebook fotoğrafı

Facebook hesabınızı kullanarak yorum yapıyorsunuz. Çıkış  Yap /  Değiştir )

Connecting to %s

%d blogcu bunu beğendi: